قبل از انتخاب و خرید چیلر موارد مختلفی بررسی می شود که ظرفیت چیلر از مهم‌ترین آن ها به شمار می رود، امـــا آنچه مهم است ظرفیت اسمی یا واقعی چیلر را باید در نظر بگیریم؟ اصلا تفاوت ظرفیت اسمی و واقعی چیلر چیست؟ آیا یکسان هستند یا با یکدیگر متفاوتند؟ تمامی این موارد برای انتخاب یک چیلر با بهره وری بالا نیاز است که بررسی شود؛ پس در ادامه به بررسی تفاوت های ظرفیت اسمی و واقعی چیلر می پردازیم؛ اگر قصد خرید چیلر دارید نکاتی که در ادامه بررسی می کنیم از مهم‌ترین موارد موثر در انتخاب چیلر است، همچنین برای خرید چیلر صنعتی ابتدا لازم است مقاله در خرید چیلر صنعتی به چه نکاتی باید دقت کنیم؟ را مطالعه نمایید.
ظرفیت اسمی چیلر
در برخی منابع یا محصولات به جای ظرفیت اسمی به ظرفیت نامی چیلر اشاره می شود گه هر دو یکسان هستند؛ بنابراین می توان گفت ظرفیت اسمی یا ظرفیت نامی چیلر در واقع به حالتی اشاره می کند که دستگاه مورد نظر با شرایط خاصی آزمایش می شود و اغلب این ظرفیت در بروشور یا کاتالوگ محصولات نیز درج می شود و با ظرفیت واقعی چیلر که لازم است در شرایط آب و هوای مشخصی کار کند تفاوت دارد.
تا حدی که می توان گفت شرایط تست دستگاه ها در کشورهای متفاوت نیز با یکدیگر تفاوت دارد، اما این به چه معناست؟ به عنوان مثال شرایط تست اسمی دستگاه در آمریکا با دمای محیطی 35 درجه سانتی گراد و دمای آب ورودی و خروجی نیز به ترتیب 13 و 7 درجه سانتی گراد می باشد؛ در حالی که در یک کشور اروپایی دمای محیطی، دمای آب ورودی و دمای آب خروجی به ترتیب 25، 20 و 15 درجه سانتی گراد است.
تفاوت ظرفیت اسمی و واقعی چیلر
ظرفیت نامی چیلر با توجه به استانداردهای از جمله AHRI یا ANSI که مخفف (American Society Of Heating Refrigeration And Air Conditionig ASHRAE) استاندارد موسسه تهویه مطبوع ، گرمایش و برودتی (AHRI) و موسسه استاندارد ملی آمریکا (ANSI مخفف American National Standards Institute) تحت شرایط خاصی تست و تعیین می شوند.
اما در همین حالت این چیلرها اگر در موقعیت و شرایط خاصی برای تست قرار بگیرند با احتمال بسیار زیادی ظرفیت واقعی کارکرد آن کمتر یا بیشتر از ظرفیت اسمی می شود و این مسئله ثابت شده است. به مثال زیر دقت کنید:
چیلری با ظرفیت اسمی 3تن تبرید در شرایط آزمایشگاهی اروپا که پیش تر به صورت دقیق دمای محیط، آب ورودی و خروجی آن را اشاره کردیم را در نظر بگیرید که ساخته شده و تست می شود؛ حال اگر این چیلر در یک دمای محیط واقعی با دمای متناسب با شرایط آزمایشگاهی آمریکا قرار بگیرد و کار کند در نهایت ظرفیت واقعی آن کمتر از حالت اسمی می شود به عبارتی حدود 2.2 است؛ پس در نهایت ظرفیت چیلر کمتر از ظرفیت اسمی است.
بنابراین آنچه هنگام خرید چیلر مهم است دقت به ظرفیت واقعی چیلر است؛ یا به عبارتی هنگام خرید چیلر باید توجه کنید چیلر مورد نظر در بدترین شرایط چه کارکردی دارد اما می تواند در شرایط محیطی متفاوت حداکثر کارایی داشته باشد یا خیر؛ زیرا در بسیاری از موارد مشاهده شده که افراد تنها با توجه به ظرفیت اسمی چیلر که در کاتالوگ درج شده محصول را خریداری کرده و در نهایت در شرایط محیطی واقعی چیلر آن ها با مشکل مواجه شده است و در نهایت کل سیستم با اختلال مواجه می شود.
پس برای خرید چیلر حتما لازم است به ظرفیت واقعی چیلر و کارکرد آن در شرایط محیطی و شرایط واقعی توجه کنیم؛ امــا سوالی که ایجاد می شود، ظرفیت واقعی چگونه محاسبه می شود یا چه مواردی در ظرفیت واقعی چیلر تاثیرگذار است؟
چه عواملی در تعیین ظرفیت واقعی چیلر موثر است؟
برای تعیین ظرفیت واقعی چیلر فاکتورهای مهمی از جمله دمای محیطی، دمای آب ورودی، نوع مبرد و… موثر است که در ادامه هریک به صورت کامل بررسی می شود:
1-دمای محیط مورد نظر برای تست و استفاده
یکی از فاکتورهای محیط است که بصورت مستقیم در تعیین ظرفیت واقعی چیلر و نشان دادن تفاوت ظرفیت اسمی و واقعی چیلر موثر است، برای این آزمایش می توان ابتدا یک چیلر تراکمی هوا خنک با ظرفیت اسمی 20 تن تبرید در نظر بگیریم. سپس برای محاسبه ظرفیت واقعی این چیلر آن را در دو شهر با دمای مخالف یکدیگر تست کنیم؛ یعنی یکی از شهرها بسیار خنک و سرد و دارای دمای پایین و دیگری نیز دارای دمای بالا و گرم باشد.
به نظر شما ظرفیت چیلر در هر دو شهر یکسان است؟ پاسخ خیر است زیرا چیلر در هر یک از شهرها با آب و هوای مختلف دارای ظرفیت های متفاوتی است و در دو شرایط نمی تواند با حداکثر ظرفیت 20 تن تبرید خود فعالیت کند. هرچقدر دمای محیط بالا باشد راندمان کندانسور پایین می آید و ظرفیت چیلر واقعی نیز کاهی می یابد و برعکس هرچقدر دمای محیط کمتر باشد و هوا خنک تر باشد در نهایت راندمان کندانسور افزایش می یابد و ظرفیت چیلر نیز به میزان حداکثری خود می رسد.
گاهی اوقات شرایطی باشد که دمای محیط مورد نظر از دمای محیط آزمایشگاهی نیز کمتر باشد و شاهد این باشیم که ظرفیت واقعی چیلر از ظرفیت اسمی آن فراتر رود.
2- ارتفاع از سطح دریا
در صورتی که دو شهر با آب و هوای یکسان را در نظر بگیریم که ارتفاع آن ها از سطح دریا متفاوت باشد؛ در نتیجه با توجه به اینکه هر چه ارتفاع از سطح دریا افزایش یابد غلظت هوا کاهش می یابد بنابراین انتقال حرارت در کندانسور نیز کمتر می شود و در نهایت ظرفیت چیلر نیز کاهش می یابد.
پس اگر شهر A و B دمای یکسانی داشته باشند اما ارتفاع شهر A بالاتر از شهر B باشد در نهایت ظرفیت واقعی چیلر در شهر A که ارتفاع بالاتری دارد کمتر است.
3- غلظت گلیکول
گلیکول ماده ای است که برای کاهش دمای نقطه انجماد به آب اضافه می شود؛ در چیلرها نیز برای کاهش نقطه انجماد آب موجود در مدارد و اینکه در هوای پایین و سرد یخ نزند از گلیکول استفاده می شود؛ برخی از گلیکول های صنعتی مواد ضدخوردگی دارند و با توجه به اینکه ظرفیت گرمای ویژه گلیکول کمتر از آب است بنابراین هنگامی که در آب حل می شود انتقال حرارت آن نیز نسبت به آب خالص کمتر است.
در ازای اضافه کردن 10 درصد گلیکول به آب در نهایت 1 درصد ظرفیت واقعی چیلر کاهش می یابد. پس اگر بخواهیم به 20 واحد آب 2 واحد گلیکول اضافه کنیم در نهایت ظرفیت اسمی را 2 درصد بالاتر می گیریم تا با کاهش ظرفیت واقعی چیلر مواجه نشویم.
4- دمای آب ورودی
دمای آب ورودی به چیلر با ظرفیت واقعی آن رابطه مستقیم دارد؛ هرچه دمای آب ورودی کمتر شود در نتیجه ظرفیت واقعی چیلر نیز کمتر می شود؛ اگر یک چیلر با ظرفیت اسمی 20 تن را در نظر بگیریم و دمای آب ورودی آن در شرایط آزمایشگاهی 15 درجه سانتی گراد باشد امــا در شرایط واقعی 10 درجه سانتی گراد باشد در نتیجه ظرفیت واقعی چیلر در بهترین حالت کاهش می یابد و کمتر از 20 تن است؛ زیرا تبادل حرارت بین مبرد و آب اوپراتور کم می شود که در نتیجه ظرفیت را نیز کاهش می دهد.
5-نوع مبرد
یکی دیگر از عوامل مهم نوع مبرد در مدار است؛ نوع مبرد در چیلرها نیز تاثیر مستقیمی در کاهش و افزایش ظرفیت واقعی چیلرها دارد؛ بنابراین در برخی موارد با توجه به نوع مبرد لازم است چیلری با ظرفیت اسمی بالاتر در نظر بگیریم تا در شرایط محیطی مختلف و پس از کاهش یافتن ظرفیت اسمی در نهایت ظرفیت واقعی آن مطابق با نیاز ما باشد.
چگونه ظرفیت اسمی را محاسبه کنیم؟
برای محاسبه ظرفیت اسمی می توان به دو روش محاسبه دقیق یا محاسبه حدودی اقدام کرد؛ برای پروژه های خاص بهتر است از روش های دقیق استفاده شود که می توانید از طریق کارشناسان مجموعه چیلر صنعتی البرز در رابطه با نصب و راه اندازی چیلر و تمامی موارد از جمله اندازه گیری ظرفیت اسمی راهنمایی بگیرید. همچنین مقاله چگونه چیلر را راه اندازی کنیم در رابطه با نصب و راه اندازی چیلر بسیار کارآمد می باشد.
اما در رابطه با محاسبه حدودی و سرانگشتی پس از اندازه گیری ظرفیت واقعی چیلر، با ضرب آن در عدد 1.2 می توان به ظرفیت چیلر اسمی برسیم؛ به عبارتی ظرفیت اسمی 20 درصد بالاتر از مقدار واقعی محاسبه می شود تا در شرایط محیطی خاص با در نظر گرفتن تمام فاکتورها، چیلر قادر به تامین بالاترین میزان سرمایش باشد.
کلام آخر
چیلرها اغلب با توجه به شرایط آزمایشگاهی خاص تولید و تست می شوند و دارای ظرفیت اسمی هستند؛ اما این مسئله که آیا در شرایط محیطی مختلف نیز عملکرد آن با شرایط آزمایشگاهی یکسان است یا خیر؟ آیا در شرایط متفاوت ظرفیت واقعی آن با ظرفیت اسمی یکسان است؟ بسیار مهم است و به عبارتی می تواند در کارایی کل سیستم تاثیرگذار باشد؛ پس در این مقاله سعی شد تا تفاوت ظرفیت اسمی و واقعی چیلر بصورت کامل بررسی شود تا در صورت خرید چیلر با تمامی موارد و جزئیات آشنا باشید.
سوالات متداول
چگونه از یخ زدگی اوپراتور در چیلرهای صنعتی جلوگیری کنیم؟
- 1.با استفاده از ضدیخ 2.استفاده از پمپ رزرو در کنار پمپ اصلی و روشن نگهداشتن آن 3.نصب المنت های حرارتی
چیلرهای صنعتی از چه نوعی چیلری است؟
- چیلرهای صنعتی مورد استفاده در صنایع اغلب از نوع تراکمی بوده و با در نظر گرفتن شرایط آب خنک یا هوا خنک انتخاب می شود، می توان گفت چیلر صنعتی زیرمجموعه ای از چیلر تراکمی است.
